تراز چیست؟

تراز چیست و نحوه و فرمول محاسبه تراز در کنکور و آزمون ها چیست؟

دوست من خوشحالم که این مقاله را برای خواندن انتخاب کردی امیدوارم بتونم به شکل کامل تراز کنکور رو برات تشریح کنم و بتونی به بهترین شکل تراز خودت رو محاسبه کنی. بریم ببینیم تراز چیست ؟ مدتی هست که درگیر یک مفهوم هستم به نام « تراز چیست »! اگر در کل اینترنت بگردید، هیچ سایتی را نخواهید یافت که یک تعریف مشخص و درست و قابل اعتماد از تراز در کنکور بیان کرده باشد! همه فقط نوشته‌اند: هر چه تراز در کنکور، بالاتر، بهتر !!!

خب حالا من قراره خلاصه ای از ۱۰ مطلب مفید و مهم رو در اینجا بهتون ارائه بدم تا هرچه از تراز هست رو شما بدونید و امیدوارم که مفید واقع بشه براتون، پس تا ادامه مطلب همراه ما باشید.

شما می‌توانید با استفاده از تراز کنکور سطح علمی تمامی شرکت‌کنندگان در کنکور سراسری را مقایسه کنید. برای هر سوال در کنکور سراسری یک امتیاز داده می‌شود. این بدین معنی است که با در نظر گرفتن تعداد و ارزش هر سوال که داوطلب به آن پاسخ می‌دهد، یک امتیاز در نظر گرفته می‌شود. این امتیاز، تراز کنکور است و برای مقایسه سطح علمی داوطلبان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تراز کنکور و رتبه کنکور چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

• رتبه کنکور ترتیب بین داوطلبان را در آزمون سراسری نشان می‌دهد
• تراز کنکور سطح علمی داوطلبان و دانش‌آموزان را نشان می‌دهد.

اول از همه اهمیت تراز چیه اصلا:

ببینید، برای اینکه افراد یک آزمون را رتبه‌بندی کنیم، شما چه راهی پیشنهاد می‌کنید؟ خوب، ممکن است بگویید هر کس هر نمره‌ای گرفت (که اصطلاحاً آن ‌را «نمره خام» می‌نامیم) در رتبه بالاتری قرار بگیرد.

خوب، با این حساب مثلاً شما نمره ۱۷ می‌گیرید و در جایگاه اول قرار می‌گیرید اما فردای همان روز یک آزمون دیگر گرفته می‌شود و شما در آن آزمون هم ۱۷ می‌گیرید اما این بار در جایگاه آخر قرار می‌گیرید. چرا؟ چون دیروز سؤالات آسان بوده و امروز سؤالات سخت.

متوجه می‌شوید مشکل چیست؟ نمره ۱۷ شما یک بار ارزش بالاترین را داشت و یک بار ارزش پایین‌ترین! یعنی بحث این است که مثلاً ممکن است من در کنکور امسال نمره‌ام ایکس بشود و نفر اول کنکور بشوم.

بعد کنکوری‌های سال‌های قبل بگویند چون آزمون آسان بوده ایشان نمره بالا گرفته و از این جور حرف‌ها… یا مثلاً ممکن است شما ریاضی که درس با ضریب بالا است را خوب بزنید و نمره خوبی بگیرید اما در درس ادبیات هیچ دانشی نداشته باشید!

نمره خام:

یک مشکل دیگر که تراز حل می‌کند این است: فرض کنید بخواهیم بر اساس «نمره خام» رتبه‌بندی کنیم. فرض کنید یک نفر در یک کلاس ۱۸ گرفته. آیا می‌شود گفت او نفر اول می‌شود؟ خیر! شاید آزمون آنقدر ساده بوده که همه افراد کلاس ۱۹ و ۲۰ گرفته‌اند و او آخرین نفر می‌شود! یعنی ۱۸ آن ارزشی که در آزمون‌های دیگر دارد را ندارد!

در بحث «تراز» (یا Balance) ما دنبال «یکسان‌سازی ارزش نمره» و «نرمال‌سازی» (Normalization) هستیم. یعنی ترازی که می‌گیرید همیشه ارزشش همان باشد و اینکه نسبت به «همه سؤالات» سنجیده شوید.

در ترازبندی، تک‌تک سؤالات مهم می‌شوند (یعنی هر چه دیگران به آن سؤال، کمتر پاسخ صحیح دهند، ارزش آن سؤال بالاتر می‌رود) و اینکه سطح بقیه افراد چطور باشد، روی تراز شما مؤثر است.

 

تراز، معمولاً عددی است بین ۰ تا ۱۰۰۰۰ و ظاهراً گاهی اوقات روی ۱۵۰۰۰ هم تنظیم می‌کنند. (بسته به تعداد شرکت کنندگان)

خب در پایین یک فرمول بهتون میدم که می تونید با اون تراز هر درس خودتون رو حساب کنید:

 

برای به دست آوردن تراز کلی داوطلب ابتدا باید تراز او در هر درس را به دست آوریم. تراز کاربر در هر درس طبق فرمول‌های زیر محاسبه می‌شود:

 

 

نمره خام در کنکور و آزمون‌های مشابه چطور محاسبه می‌شود؟

 

همانطور که می‌بینید برای محاسبه تراز، به «نمره خام» نیاز دارید. نمره خام همان است که شما بارها شنیده‌اید: اگر آزمون نمره منفی داشته باشد، باید تعداد گزینه‌های صحیح را بشماریم و به ازای هر ۳ غلط یکی از تعداد صحیح‌ها کم کنیم.

سپس عدد را به تعداد کل سؤالات تقسیم کنیم و نتیجه را در ۱۰۰ ضرب کنیم تا یک عدد درصدی به دست آید. این می‌شود نمره خام شما در آن درس. مثلاً اگر از ۲۵ سؤال، ۱۰ سؤال را صحیح بزنید و ۳ سؤال را غلط و بقیه را نزنید، نمره خام شما می‌شود:

 

(۱۰-۱)/۲۵*۱۰۰=۳۶%

شاید فرمول راحت‌تر این باشد:

True :‌ تعداد پاسخ‌های صحیح
False : تعداد پاسخ‌های غلط
Total : تعداد کل سؤالات

مثلاً برای مثال بالا داریم:

(۳۰-۳)/۷۵*۱۰۰=۳۶%

اگر آزمون نمره منفی نداشته باشد که لازم نیست به ازای هر ۳ غلط یک صحیح را کم کنید…

فرمول به دست آوردن تراز کل چیست ؟

برای به دست آوردن تراز کل، اینطور که یک جا نوشته شده، باید تراز هر درس را ضرب‌در ضریب آن کنید و با هم جمع کنید. سپس نتیجه را تقسیم بر جمع ضرایب دروس کنید. یعنی:

 

 

توضیحات اضافه: فرمول تراز برای اینکه نمرات را بین ۰ تا ۱۰۰ تراز کنند طبق این مقاله عالی، به صورت زیر خواهد بود:

T = (Z x 10) + 50

در این فرمول، ۵۰ در حقیقت میانگین فرضی است که می‌خواهید نسبت به آن نمرات را تراز کنید.

هر چقدر بخواهید بازه اعداد بیشتر شود، اعداد ۱۰ و ۵۰ را در ۱۰ ضرب می‌کنید؛ مثلاً اگر بخواهید نمرات بین ۰ تا ۱۰۰۰۰ تراز شود، طبق فرمولی که در ابتدا گفتم عمل می‌کنید؛ یعنی:

T= (Z x 1000) + 5000

پنج قانون که در افزایش تراز شما کمک خواهد کرد:

1. قانون اول کاھش یا افزایش تراز جمعیت شرکت کننده در آزمون بستگی دارد. پس اگر رشته ھایی را انتخاب کنید که در آن افراد کمتری ثبت نام کرده اند تراز آن رشته در سال آزمون شما پایین تر خواھد آمد.
2. قانون دوم این مورد دوم را کسانی که پزشکی و تجربی باھم امتحان داده اند درکارنامه ھای پارسال خود دیدهاند. بعضی از دانش آموزان با مقایسه این دو کارنامه مشاھده کرده اند با اینکه در آزمون پزشکی به نسبت درصدھای بالاتری زده اند تراز پایین تری کسب کرده اند. جواب این معما در سطح علمی شرکت کنندگان آزمون است. ھرچه سطح علمی رقبای شما بالاتر رود کسب تراز بالاترسخت تر می شود.
3. قانون سوم از موضوع بالا نتیجه دیگری نیز می توان گرفت. (اگر شاگرد زرنگ ھا اعتماد به نفس نداشته باشند و رشته ھای دیگری به جز خواسته خود انتخاب کنند, رشته ھای خوب برای دانش آموزان با اعتماد به نفس باقی می ماند)
4. قانون چھارم تراز با سطح علمی دانش آموز شرکت کننده در آزمون رابطه مستقیم دارد.خوشبختانه در آزمون ھای دانشگاه ھا، رشته ھای متفاوت باتغییر ضرایب آنھا در ھر درس آزمون اصطلاحا سخت و ساده می شود بنابراین جھت کسب تراز بالا در کنکور سراسری با استفاده از توان علمی خودتان به تغییر ضرایب ھردرس بیشتر توجه نمایید.
5. قانون پنجم چند قانون بالایی زیاد ارتباط به درس خواندن نداشت و در واقع به استراتژی امتحان دادن بستگی داشت. اینم قانون آخر (ھرچه بیشتر درس بخوانید تراز بالاتری بدست می آورید) ولی معنی این قانون ھم … خوانی نیست ھوشمندانه خواندن است فقط مطالعه صفحات زیاد و یا صرف ساعات زیاد نتیجه بخش نیست ھم میدانید و ھم دیده اید ! ھوشمندانه خواندن را باید فرا گرفت.

سوالات متداول در مورد تراز کنکور

۱) تراز کنکور چگونه محاسبه می‌شود؟

شما می‌توانید با محاسبه نمره خام و تراز هر درس با استفاده از فرمول، تراز کل خود را حساب کنید.

۲) تراز کنکور اهمیت بیشتری دارد یا رتبه نهایی؟

بدون شک تراز کنکور از اهمیت زیادی در کنکور سراسری برخودار است.

۳) تراز کنکور و رتبه کنکور چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

رتبه کنکور ترتیب بین داوطلبان را مشخص می‌کند اما تراز کنکور سطح علمی داوطلبان را تعیین می‌نماید.